
با ۷۶۵٬۰۲۸ مقاله به زبان فارسی
- آشنایی با دانشنامه
- آشنایی با اصول ویرایش
- کارهای قابل انجام
- سیاستها و رهنمودها
- فهرست الفبایی مقالهها
- نسخهٔ تلفن همراه

تویوتومی هیدهیوشی (تولد ۱۵۳۶ یا ۱۵۳۷ – مرگ ۱۸ سپتامبر ۱۵۹۸) یک سامورایی و یکی از سه رهبر متحدکنندهٔ ژاپن در دوران آشوبزدهٔ سنگوکو بود. اواخر قرن شانزدهم میلادی کشور ژاپن بر اثر جنگهای داخلی میان قدرتمندان ولایتی، دایمیوها، تجزیه شده بود و آنها برای کسب قدرت نهایی در حال نبرد با یکدیگر بودند. در سال ۱۵۶۸ اودا نوبوناگا، با جنگهای متمادی علیه دایمیوهای رقیب، پایهٔ وحدت ملی را بنیان گذاشت. اما این تویوتومی هیدهیوشی بود که کار را به اتمام رساند، هرچند میوهٔ آن را توکوگاوا ایهیاسو چید. هیدهیوشی در یک خانوادهٔ فقیر کشاورز متولد شد و با واسطهٔ یکی از آشنایانش به خدمت اودا نوبوناگا درآمد. نوبوناگا وی را آشیگارو (سرباز پیادهٔ تفنگدار) کرد و پس از گذشت چند سال به خاطر جدی بودن در کارش در رأس آشیگاروهای خاندان اودا قرار گرفت. هیدهیوشی یک مذاکرهکننده بسیار موفق بود و قبل از نبردها با جنگسالاران طرف مقابل گفتگو میکرد و سعی میکرد تا آنها را متقاعد کند که به نوبوناگا ملحق شوند. پس از مرگ نوبوناگا، وی خود را به عنوان جانشین مطرح کرد. در سال ۱۵۸۵ هیدهیوشی توانست مقام کانپاکو (بالاترین مشاور امپراتور) را کسب کند و تا سال ۱۵۹۱ این مقام را عهدهدار بود و به مقام دایجو-دایجین (صدرالاعظمی ژاپن) نیز رسید و تا هنگام مرگ این مقام را برعهده داشت. پس از وحدت تمامی ژاپن در سال ۱۵۹۲ هیدهیوشی به کره حمله برد تا پیشدرآمدی برای هجوم به چین باشد. جنگ هفت سالهٔ تهاجم ژاپن به کره (۱۵۹۸–۱۵۹۲) پس از مرگ هیدهیوشی در سال ۱۵۹۸ با عقبنشینی کامل ژاپن پایان یافت. هیدهیوشی به عنوان کسی که بیشترین پیشرفت اجتماعی را در تاریخ ژاپن داشتهاست، شهرت دارد. محدود کردن اجازهٔ حمل سلاح به افراد طبقهٔ سامورایی از جمله میراثهای فرهنگی بهیادگارمانده از اوست.
ادامه… مقالههای برگزیده – مقالهٔ امروز

- … به ترکیبات لاک ناخن ماده غلظتدهنده اضافه میکنند تا با تکان دادن بطری، از حالت سکون روانوردی به واسطه عدم حرکت به گرانروی مناسب برسد؟(در تصویر)
- … روزانه سه مرتبه فوران جرم از تاج خورشید در قالب باد خورشیدی در فضا منتشر میشود که سرعت مافوق صوت معادل ۲۵۰ تا ۷۰۰ کیلومتر بر ثانیه دارند؟
- … هواداران باشگاه فوتبال کاردیف سیتی یک شادی خاص به نام آیتالله دارند که از مرگ و تشییع سید روحالله خمینی الهام گرفته شدهاست؟
- … موساد، تحت هدایت اسحاق شامیر و طی عملیات داموکلس بسیاری از مهندسان هوافضایِ نازی مقیم مصر را به وسیلهٔ بمبهای پستی، ترور و آدمربایی هدف قرار داد؟
- … برندون لی پسر ۲۸ ساله بروس لی سر صحنه فیلمبرداری به ضرب گلوله کشته شد؟
- … از مدل اساسجی اتوموبیل دوزنبرگ تنها دو دستگاه ساخته شد که یکی از آنها به گری کوپر و دیگری به کلارک گیبل واگذار شد؟
- … استفاده از شیرینکننده مصنوعی سیکلامات سدیم در اتحادیه اروپا و ۱۳۰ کشور جهان رایج و در عینحال در آمریکا و کره جنوبی ممنوع است؟
ادامه… ویکیپدیا، بدون نیاز به اینترنت
- اخترشناسی
- جغرافیا
- ریاضیات
- زیستشناسی
- شیمی
- زمینشناسی
- فیزیک
- ارتباطات
- رایانه
- اقتصاد
- پزشکی
- حقوق
- علم بهداشت
- فناوری
- کشاورزی
- مدیریت
- مهندسی
- ادبیات
- باستانشناسی
- تاریخ
- جامعهشناسی
- دین
- روانشناسی
- زبانشناسی
- علوم سیاسی
- فلسفه
- بزرگان و مشاهیر
- رسانهها
- سرگرمیها
- سینما
- معماری
- موسیقی
- نقاشی
- ورزش
- هنر
- فوستن-آرکانژ توادرا (در تصویر)، برای دومین دوره به عنوان رئیسجمهور آفریقای مرکزی انتخاب شد.
- یووری موسونی، بار دیگر پیروز انتخابات ریاست جمهوری اوگاندا شد.
- مارک روته، نخستوزیر هلند در نتیجه رسوایی کلاهبرداری در زمینه کمکهزینه کودکان، در آستانه انتخابات پارلمانی ۲۰۲۱ استعفای دستهجمعی اعضای دولت را اعلام کرد.
- دونالد ترامپ رئیسجمهور ایالات متحده، به اتهام تحریک به شورش برای دومین بار توسط مجلس نمایندگان استیضاح شد.
- رویدادهای کنونی
- مرگهای اخیر:
امروز: جمعه، ۲۲ ژانویه ۲۰۲۱ میلادی برابر ۳ بهمن ۱۳۹۹ هجری خورشیدی و ۸ جمادیالثانی ۱۴۴۲ هجری قمری (UTC)

- رویدادها
- ۱۹۰۵ - یکشنبه خونین در سن پترزبورگ و آغاز انقلاب روسیه.
- ۱۹۱۸ - جدا شدن اکراین از سرزمین شوروی.
- ۱۹۸۴ - مکینتاش، اولین رایانه شخصی که موشواره و واسط گرافیکی کاربر داشت، معرفی شد.
- زادروزها
- ۱۵۶۱ - زادروز فرانسیس بیکن فیلسوف، سیاستمدار، دانشمند، حقوقدان و نویسندهٔ انگلیسی
- ۱۷۸۸ - زادروز لرد بایرون شاعر انگلیسی
- ۱۸۴۹ - زادروز اگوست استریندبرگ داستان کوتاه، رمان و نمایشنامه نویس سوئدی
- ۱۸۹۱ - زادروز آنتونیو گرامشی نظریهپرداز مارکسیست، از رهبران و بنیانگذاران حزب کمونیست ایتالیا
- ۱۹۰۸ - زادروز لو لانداو فیزیکدان اهل شوروی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۶۲
- ۱۹۰۹ - زادروز او تانت دیپلمات اهل برمه، سومین دبیرکل سازمان ملل متحد
- درگذشتها
- ۱۶۶۶ - درگذشت شاه جهان پنجمین امپراتور سلسلهٔ گورکانیان هند
- ۱۹۰۱ - درگذشت ملکه ویکتوریا ملکهٔ پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند از ۲۰ ژوئن ۱۸۳۷ تا پایان عمر، امپراتریس هند از ۱ ژانویه ۱۸۷۷ تا پایان عمر
- ۱۹۲۲ - درگذشت بندیکت پانزدهم از پاپهای کلیسای کاتولیک رم
- ۱۹۷۳ - درگذشت لیندون بی. جانسون سی و ششمین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا
- ۱۹۹۳ - درگذشت کوبو آبه نویسنده، نمایشنامهنویس و عکاس ژاپنی
- ۲۰۰۸ - درگذشت هیت لجر بازیگر استرالیایی، برندهٔ جایزه اسکار
یادبودهای ژانویه – یادبودهای بیشتر...